Użycie zaimków dopełnienia bliższego i dalszego jest rzeczą
niezbędną aby nasz hiszpański brzmiał naturalnie. Zapraszam do lektrury i
zrobienia ćwiczeń.
FORMY
Zaimki dopełnienia dalszego (komu? Czemu?)
|
Zaimki dopełnienia bliższego (kogo? co?)
|
|
1 os. liczby pojedynczej
|
me (mi)
|
me (mnie)
|
2 os. liczby pojedynczej
|
te (tobie)
|
te (ciebie)
|
3 os. liczby pojedynczej
|
le/[se] (jemu/ jej, panu/ pani)
|
lo/[le] (go), la (ją)
|
1 os. liczby mnogiej
|
nos (nam)
|
nos (nas)
|
2 os. liczby mnogiej
|
os (wam)
|
os (was)
|
3 os. liczby mnogiej
|
les (im, państwu)
|
los (ich), las (je)
|
ZASTOSOWANIE
ZAIMKI DOPEŁNIENIA DALSZEGO
Odpowiadają na pytania komu/czemu?
Le doy el dinero. Daję mu/jej pieniądze.
Te doy mi palabra. Daję ci moje słowo
ZAIMKI DOPEŁNIENIA BLIŻSZEGO
Odpowiadają na pytania kogo/co?
La veo. Widzę ją.
Te quiero mucho. Bardzo cię kocham.
ZASADY UŻYCIA
MIEJSCE W ZDANIU
Oba typy zaimków najczęściej stosujemy przed czasownikiem,
bez względu czy jest to czas przyszły, przeszły czy teraźniejszy:
Os veo. Widzę was.
Os veré. Zobaczę was.
Os he visto. Widziałem was.
Są trzy wyjątki w których zaimki te nie występują lub
niekoniecznie występują przed czasownikiem. Są to:
Imperativo afirmativo (zawsze 'doklejamy' zaimki do czasownika w formie rozkazującej):
Dámelo. Daj mi to.
Cómpramela. Kup mi ją.
Gerundio (w tym przypadku możliwe są dwa rozwiązania):
Te estoy diciendo. Mówię ci.
Estoy diciéndote. Mówię ci.
Infinitivo (możliwe dwa rozwiązania):
No la quiero ver. Nie chcę jej widzieć.
No quiero verla. Nie chcę jej widzieć.
Jeżeli w jednym zdaniu występują oba typy zaimków, pierwszym
w kolejności będzie zaimek dopełnienia dalszego (komu/czemu?), drugi w
kolejności będzie zaimek dopełnienia bliższego (kogo/co?):
Te la doy. Daję ci ją.
Estoy diciéndotelo. Mówię ci to.
No quiero enseñártelo. Nie chcę pokazać ci go.
No me lo digas. Nie mów mi tego.
W zdaniach w których pojawia się dopełnienie dalsze wyrażone
rzeczownikiem nadal musimy używać również zaimka dopełnienia dalszego:
Le doy el dinero. Daję mu pieniądze.
Le doy el dinero a Manuel. Daję pieniądze Manuelowi.
W powyższym przykładzie pomimo tego że pojawiło się imię osoby której pieniądze są dawane, nadal musimy używać zaimka 'le'. Z punktu widzenia polskiej gramatyki jest to nielogiczne, musimy się jednak stosować do tej zasady:
A María le gusta su nuevo trabajo. Marii podoba się nowa
praca.
W trzeciej osobie liczby pojedynczej i mnogiej zaimków
dopełnienia dalszego dochodzi do zamiany z 'le' na 'se' jeśli w jednym zdaniu
pojawią się zaimki dopełnienia dalszego i dopełnienia bliższego (oba zaimki
muszą być w trzeciej osobie):
Le digo. Mówię mu/jej.
Lo digo. Mówię to.
Se lo digo. Mówię mu/jej to.
La preparo. Przygotowuję ją.
Se la preparo. Przygotowuję mu/jej ją.
Zaimek dopełnienia bliższego w formie trzeciej osoby liczby
pojedynczej rodzaju męskiego w niektórych częściach Hiszpanii przybiera formę 'le' w przypadku gdy odnosi się do osoby:
Veo a Juan. Lo/le veo. Widzę Juana. Widzę go.
Veo el coche. Lo veo. (w przypadku gdy dopełnieniem bliższym
jest rzecz, możemy użyć jedynie formy lo).
Zaimek lo również może znaczyć w zdaniu 'to', używamy go również gdy
odnosimy się nie do konkretnego rzeczownika ale do pomysłu, konkretnej sprawy,
problemu:
Tienes que hacerlo. Musisz to zrobić.
No estoy seguro. Voy a pensarlo. Nie jestem pewien.
Przemyślę to.
DOPEŁNIENIE BLIŻSZE + ZAIMKI ZWROTNE
W zdaniach w których używane są zaimki dopełnienia bliższego
mogą pojawić się również zaimki zwrotne. W tym przypadku pierwszeństwo ma
zaimek zwrotny (me,te,se,nos,os,se):
Ponte el abrigo. Załóż sobie płaszcz.
Póntelo. Załóż sobie go.
AKCENT GRAFICZNY
Akcent graficzny musi pojawić się w przypadku gdy po dodaniu
do bezokolicznika, gerundio lub formy rozkazującej akcent miałby przejść na
inną sylabę.
Przypomnę że akcent słowny pada na ostatnią sylabę jeśli
słowo kończy się na spółgłoskę (z wyłączeniem spółgłosek 's' i 'n'). Jeśli zaś
słowo kończy się na samogłoskę lub spółgłoskę 'n' lub 's', akcent będzie padał na
przedostatnią sylabę.
Pamiętajmy że nie możemy postawić akcentu graficznego nad
dołączonym do czasownika zaimkiem.
Da. (daj)
Dame. (daj mi) nie używamy akcentu graficznego ponieważ
pomimo dodania nowej sylaby do słowa, według zasad akcentowania nadal
podkreślamy przedostatnią sylabę gdyż słowo kończy się na samogłoskę.
Dámelo. (daj mi to) w tym przypadku musimy zaznaczyć.
Compra. (kup)
Cómprala. (kup ją) Musimy zaznaczyć akcent. Gdybyśmy tego
nie zrobili akcent przeszedłby na przedostatnią sylabę nowego tworu 'comprala'.
Zasada zaś mówi że pomimo dodania zaimków (zwrotnych, dopełnienia dalszego czy
dopełnienia bliższego) akcent nie przemieści się ani na jedną z nowych sylab (zaimków)
ani na inną sylabę formy bezokolicznika, gerundio czy imperativo.
Cómpramela. (kup mi ją) Pomimo dodania kolejnego zaimka
nadal pierwsza sylaba jest akcentowana.
Necesito comprar. (potrzebuję kupować)
Necesito comprarla. (Potrzebują kupić ją) nie zaznaczamy
akcentu graficznego ponieważ 'comprarla' kończy się na samogłoskę więc bez
zaznaczania akcentu wymawiamy silniej ostatnią sylabę czasownika comprar
Necesito comprártela. (Potrzebuję ci ją kupić) Tym razem
akcent musi zostać zaznaczony nad ostatnią sylabą czasownika 'comprar' ponieważ w
przeciwnym wypadku akcent przeszedłby na zaimek 'te'.
ĆWICZENIA
I Przepisz zdania zastępując rzeczowniki zaimkami
dopełnienia bliższego:
1. Veo la tele.
2. ¿Tienes mi libro?
3. Puedo pelar las manzanas.
4. Quiero conocer a mis vecinos.
5. Necesito lavar mis calzoncillos.
6. Te traigo el libro.
7. ¿Por qué has comprado este vestido?
8. Compro las patatas.
II Uzupełnij zdania odpowiednim zaimkiem:
1. ¿Puedes cocer las zanahorias?
Sí, ………….. cuezco.
2. ¿Conoces a mis vecinos?
Sí, …………………. Conozco.
¿Puedes ayudarnos con estas maletas?
No hay problema, …………………… ayudo ahora mismo.
III Przekształć zdania zastępując rzeczowniki odpowiednim
zaimkiem:
1. ¿Puedes comprar el ordenador?
2. No quiero ver a tus amigos.
IV Popraw błędy w zdaniach w których jest to potrzebne:
1. No ayudas me.
2. No me gustan tus bromas.
3. No necesito tu ordenador. Puedes usarle ahora.
4. ¡Qué rico está este jamón! Pruebalos.
V Zaznacz akcent fraficzny jeśli to konieczne:
1. No quiero darlo.
2. Estoy cantandola.
3. Te pido.
4. Dimelo.
5. No pienso entregartela.
6. Si quieres, puedo devolvertelo.
Odpowiedzi:
I 1.La veo. 2.¿Lo tienes? 3.Puedo pelarlas. 4.Quiero conocerlos. 5.Necesito lavarlos. 6.Te lo traigo. 7.¿Por qué lo has comprado? 8.Las compro.
II 1.las; 2.los; 3.os
III 1.¿Puedes comprarlo? 2.No quiero verlos. 3.Lo necesito. 4.La
estoy escuchando./Estoy escuchádola. 5.Dámelo 6.Necesito arreglarlo. 7.Quiero dártelos. 8.Prefiero que me lo leas. 9.No voy a comprártelo.
IV 1.No me ayudas. 2.Poprawne. 3.Puedes usarlo ahora. 4.Pruébalo.
V 1.Poprawne. 2.Estoy cantándola. 3.Poprawne. 4.Dímelo. 5.No pienso
entregártela. 6.Si quieres, puedo devolvértelo.
.jpg)
Twoja wyjasnienie jest najlepsze jakie znalazlam w internecie ale w moim podreczniku jest wciaz jednen przyklad ktorego nie rozumiem. Czy móglbys mi wyjasnic go wyjasnic? nie rozumiem do końca dlaczego jest w tych przypadkach "le" pedirle y preguntarle
OdpowiedzUsuńMarta se pasa todo el dia delante del ordenador. Dice que le envian mas de cien mails de trabajo al dia.
Si, trabaja un monton. Ademas sus compañeros no paran de pedrirle favores y preguntarle cosas
kieruje sie tym ze przeciez tu nie mozemy zadac pytania komu/czemu, raczej jej prosić ją i pytać ją, czyli bardzie pytanie kogo/co a wiec tutaj jak dla mnie bardziej by pasowało pedirla y preguntarla… sama nie wiem..
OdpowiedzUsuńKokoszkaa5, musisz się pogodzić z faktem że niestety nie jest tak w 100 procentach przypadków że complemento indirecto=komu, czemu a indirecto= kogo, co. Weźmy dla przykładu czasownik DOLER, używamy go z zaimkami dopełnienia dalszego a przecież nie zapytamy "komu boli"? To tak jak z przyimkami, czasownikami i innymi zagadnieniami. Są zasady ale to nie znaczy że nie ma od nich wyjątków :)
Usuńaha no to przynajmniej wiem ze nie mam sie co dochodzic bo i tak reguły nie znajde.. dzieki wielkie za odpowiedz ;)
Usuńod każdej reguły znajdzie się wyjątek. Wracając jeszcze do czasownika pedir. Można go używać również z zaimkami dopełnienia bliższego, zależy czy prosimy o coś czy prosimy kogoś.
OdpowiedzUsuńLe pido el dinero a mi madre. Proszę o pieniądze moją matkę. Kogo? Matkę. Le pido.
Ale proszę o lub zamawiam jakąś rzecz, wtedy używamy complemento directo.
Pido la llave. La pido.
Saludos ;)
Czyli ma być "le amo el papa"?
OdpowiedzUsuń(yo) Le amo a mi papá. ?A quién le amas?
UsuńSe puede poner el pronombre "le", que por cierto parece redundante o no ponerlo. Depende del hablante. Si se pone ayuda en la fluidez. (en mi opinión)
Saludos
W tym wypadku lepiej nie dodawać tego "le" przed amo a mi papá. Zaimek le jest stosowany dodatkowo kiedy ma funkcję dopełnienia dalszego. Le compro un libro a mi papá. - dosł. Jemu kupuję książkę mojemu tacie. Wtedy jest on faktycznie używany. Czasownik amar łączy się z dopełnieniem bliższym, amar + kogo, co, dlatego nie ma sensu poprzedzać formą le zwrotu a mi papá skoro w tym zdaniu jest on dopełnieniem bliższym.
UsuńNecesito comprarla - nie rozumiem tego ? Ponieważ w przykładzie Compra po dodaniu zaimka la, powstaje Cómprala. Pewnie jestem w błędzie, wg powyższych schematów Necesito comprar, a po dodaniu la, Necesito cómprarla. Ponieważ akcent się nie przemieści po dodaniu do bezokolicznika zaimka la ?
OdpowiedzUsuńA sorki, już wiem, comprar kończy się przecież na spółgłoskę. :)
UsuńKiedy lo a kiedy le w liczbie mnogiej?
OdpowiedzUsuń