Tryb subjuntivo- zastosowanie na przykładzie presente de subjuntivo

MODO SUBJUNTIVO

Tryb subjuntivo w języku hiszpańskim obejmuje cztery czasy gramatyczne. Jego zastosowanie omówimy na przykładzie czasu presente de subjuntivo. Sam czas presente de subjuntivo może być tłumaczony na polski formami trybu oznajmującego, przypuszczającego lub rozkazującego, czasem teraźniejszym bądź przyszłym, z tego powodu zastosowanie trybu subjuntivo sprawia z początku pewne problemy w nauce. Dzisiejszy artykuł ma na celu kompleksowe ukazanie zastosowań subjuntivo. Kolejne artykuły pokazujące się na blogu będą koncentrowały się na konkretnych zastosowaniach trybu subjuntivo oraz konkretnych czasach gramatycznych wchodzących w jego skład.

ZASTOSOWANIE:

1 . Po słowie ojalá (oby), mówiąc o marzeniach i oczekiwaniach:

ojalá + subjuntivo

Ojalá ganen el partido. Oby wygrali mecz.

Ojalá me diga todo. Oby powiedział mi wszystko.

2 . Za pomocą subjuntivo mówimy również o naszych przypuszczeniach, czasownik poprzedzony będzie wtedy słowami takimi jak quizá, quizás, tal vez które tłumaczymy jako ”może”, ”być może”:

quizá/quizás/tal vez + subjuntivo:

Quizás tenga hambre. Może jest głodny/głodna.

Tal vez tenga razón. Może ma rację.

3 . Subjuntivo używamy w zdaniach podrzędnych mówiących o celu, zamiarze. Zdania te wprowadzone przez para que (aby, żeby). Ważne jest aby cel naszego działania był nakierowany na inną osobę. Chcemy wywrzeć na kimś presję:

 Para que + subjuntivo:

He venido para que me digas la verdad. Przyszedłem żebyś powiedział/powiedziała  mi prawdę.

Juanito miente para que sus padres no lo castiguen. Juanito kłamie aby jego rodzice go nie karali.

Trzeba pamiętać że jeśli chcemy odnieść się do czynności którą ktoś wykonuje aby umożliwić lub ułatwić jej wykonanie przez samego siebie używamy bezokolicznika:

Para + infinitivo:

He venido para bailar. Przyszedłem żeby potańczyć.

Juanito miente para tener más caramelos. Juanito kłamie żeby mieć więcej cukierków.

Należy pamiętać że w pytaniach w których pytamy o cel czyjegoś działania używamy trybu indicativo (oznajmującego):

¿Para qué + indicativo?

¿Para qué quieres más dinero? Po co ci więcej pieniędzy?

¿Para qué cortas las verduras? Po co kroisz warzywa?

4 . W zdaniach w których występuje cuando (kiedy) jeśli odwołują się do przyszłości :

Cuando + presente de subjuntivo + futuro imperfecto

Cuando apruebes el examen te compraré la moto. Gdy zdasz egzamin kupię ci motor.

Pamiętajmy o tym że jeśli zdanie w którym pojawia się cuando mówi o teraźniejszości lub przeszłości, używamy trybu indicativo:

Cuando vuelvo a casa, me ducho. Gdy wracam do domu, biorę prysznic. 

5 . W zdaniach rozpoczętych przez antes de que (zanim) lub después de que (po tym jak), gdy czas wykonania danej czynności jest uzależniony od innej osoby:

Antes de que + subjuntivo

Vamos a terminar antes de que venga el jefe. Skończymy zanim przyjdzie szef.

Después de que + subjuntivo

Iré al cine después de que llegue mi hermano. Pójdę do kina gdy przyjdzie twój brat.

Jeśli obie czynności wykonuje ta sama osoba, używamy bezokolicznika:

Antes de/ después de + infinitivo

Iremos al cine antes de comer. Pójdziemy do kina przed jedzeniem.

Iremos al cine después de comer. Pójdziemy do kina po jedzeniu (po tym jak zjemy).

6 . W zdaniach wprowadzonych przez hasta que (dopóki) gdy mówią o przyszłości:

Hasta que + subjuntivo

No cenaremos hasta que venga papá. Nie zjemy kolacji dopóki nie przyjdzie tata.

Zauważ że jeśli mówimy o teraźniejszości lub przeszłości, użyjemy odpowiedniego czasu trybu oznajmującego.

Hasta que + indicativo

No cenamos hasta que llega papá. Nie jemy kolacji dopóki nie przyjdzie tata. 

No fuimos al restaurante hasta que vino papá. Nie wyszliśmy do restauracji dopóki tata nie wrócił.

7 . Gdy mówimy o naszych marzeniach, wymaganiach, rozkazach, potrzebach związanych z czynnością którą ma wykonać druga osoba. Tak więc w zdaniu powinny pojawić się czasowniki typu desear (życzyć), preferir (woleć), querer (chcieć), esperar (oczekiwać), exigir (wymagać), necesitar (potrzebować):

Preferir/esperar/querer/necesitar + que + subjuntivo

Quiero que me leas el libro.Chcę żebyś przeczytał/przeczytała mi książkę.

Necesito que me ayudes. Potrzebuję żebyś mi pomógł.

Prefiero que no habléis de este tema. Wolę żebyście nie rozmawiali na ten temat.

Pamiętajmy że jeśli mówimy o naszych potrzebach które jesteśmy my sami w stanie zaspokoić, używamy bezokolicznika.

Preferir/esperar/querer/necesitar+ infinitivo:

Quiero quedarme en casa. Chcę zostać w domu.

Prefieren bailar. Wolą tańczyć.

Są też przypadki w których nie jest konieczne użycie czasownika przed que, naprzykład gdy składamy życzenia:

Que te diviertas. Obyś się dobrze bawił.

Que tengas suerte. Oby ci się poszczęściło.

Oba te zdania mogłyby być poprzedzone czasownikiem desear lub querer ale gdy mamy jasny kontekst sytuacyjny, nie jest to konieczne.

8 . Subjuntivo używamy w zdaniach w których mówimy że coś nie jest prawdą lub czymś oczywistym.

No está claro/no es obvio/ no es evidente/ no es cierto/ no está demostrado/ no es verdad + que + subjuntivo

No es cierto que sean culpables. Nie jest oczywiste że są winni.

No es verdad que busquen. Nie jest prawdą że cię szukają.

W celu zaprzeczania również możemy użyć konstrukcji no es que+ subjuntivo, sino que + indicativo:

No es que gane mucho sino que no es derrochador. Nie chodzi o to że zarabia dużo ale nie wydaje na prawo i lewo.

Gdy zdanie zawiera wymienione wcześniej wyrażenia ale jest pytaniemużywamy trybu indicativo:

¿No está claro/¿no es obvio/ ¿no es evidente/ ¿no es cierto/ ¿no está demostrado/ ¿no es verdad + que + indicativo?

¿No es verdad que la gasolina ha bajado de precio? Czy to nie prawda że benzyna potaniała?

Jeżeli zdanie jest twierdzące i mówi o prawdziwości pewnych faktów, używamy trybu indicativo.

 Está claro/ es obvio/ es evidente/ es cierto/ está demostrado/ es verdad + que + indicativo

Es cierto que el gobierno no tiene dinero. To pewne że rząd nie ma pieniędzy.

Es verdad que los políticos mienten. To prawda że politycy kłamią.

Tak samo postępujemy gdy mówimy o tym że się z czymś lub kimś zgadzamy (indicativo) lub nie zgadzamy (subjuntivo):

Estoy de acuerdo que tienes mucho trabajo. Zgadzam się z tym że masz dużo pracy.

No estoy de acuerdo con lo de que tengas mucho trabajo. Nie zgadzam się z tym że masz dużo pracy.

9 . Gdy oceniamy w jakiś sposób czynność wykonywaną przez druga osobę (wyłączając przymiotniki mówiące o oczywistości i prawdziwości, patrz poprzedni punkt) np. es lógico (jest logiczne),  es posible (jest możliwe), es fácil (jest łatwe), es difícil (jest trudne), es raro (jest dziwne),  es normal (jest normalne), es necesario (jest potrzebne),  es mejor (będzie/byłoby lepiej), es conveniente/ (jest odpowiednie), es urgente (jest pilne), es importante (jest ważne),  es una pena (to szkoda). Lista przymiotników i przysłówków jest nieskończona, w jakikolwiek sposób (inny niż mówiący o tym że coś jest prawdziwe) będziemy oceniać czynność wykonywaną przez innych, musimy zastosować subjuntivo, niezależnie od tego czy zdanie będzie twierdzące lub przeczące. Pamiętajmy o tym że pomiędzy przymiotnikiem i formą subjuntivo musi znaleźć się que:

 (no) es/me parece + lógico/posible fácil /difícil/ raro/ normal/ necesario/ mejor/ conveniente/ urgente/ importante/ una pena + que + subjuntivo

Es necesario que me digas todo. Jest potrzebne żebys powiedział mi wszystko.

Es raro que no vayan a la escuela. Dziwne jest że nie idą do szkoły.

Subjuntivo możemy użyć tylko wtedy gdy ocena poprzedza czasownik:

No van a la escuela. Es raro. Nie idą do szkoły. To dziwne.

Gdy zdanie nie odnosi się do żadnej określonej osoby, po przymiotniku lub przysłówku używamy bezokolicznika:

Es necesario ahorrar el dinero para el futuro. Jest potrzebne (należy) oszczędzać pieniądze.

Es cruel matar animales. Zabijanie zwierząt jest okrutne.

10 . Używamy subjuntivo razem z czasownikami typu irritar (irytować), molestar (męczyć), gustar (lubić), dar asco (brzydzić), fascinar (fascynować) i wiele podobnych które mogą nam posłużyć do dokonania oceny czyjegoś zachowania.

Me/te/le/nos/os/les +  gusta/ molesta/irrita/fascina + que + subjuntivo

Me molesta que escuches la música por la noche. Męczy mnie że słuchasz muzyki w nocy.

Me irrita que hables tanto. Denerwuje mnie że tyle gadasz.

Pamiętajmy że subjuntivo używamy użyjemy wtedy gdy odnosimy się do czynności wykonywanej przez drugą osobę, nie samej osoby:

Me irrita el chico que habla tanto. Denerwuje mnie ten chłopak co tyle mówi.

Pamiętajmy też o tym że jeśli ocena jest dokonywana przez osobę która sama wykonuje daną czynność, użyjemy bezokolicznik:

Me/te/le/nos/os/les + gusta/molesta + infinitivo

Me gusta bailar. Lubię tańczyć.

Me cansa trabajar. Męczy mnie praca.

11 . Przy pomocy form subjuntivo możemy przeczyć prawdziwości danych faktów, dlatego też pojawia się po czasownikach creer (sądzić), suponer (przypuszczać), pensar (myśleć) gdy przed tymi właśnie czasownikami  pojawia się przeczenie no.

No pienso/supongo/creo + que + subjuntivo:

No creo que venga. Nie sądzę że przyjdzie.

No pienso que sean inteligentes. Nie myślę że są inteligentni.

Gdy zdanie jest twierdzące oczywiście używamy trybu indicativo:

Creo/pienso/supongo + que + indicativo

Creo que tienes razón.Uważam że masz rację.

Creo que no vendrá. Myślę że nie przyjdzie.

12 . Gdy nie znamy lub nie wiemy czy istnieje osoba lub rzecz której cechy wymieniamy. Mówiąc o hipotetycznej osobie lub rzeczy.

rzeczownik+ que/donde + subjuntivo:

Busco una persona que hable chino. Szukam osoby która mówi/mówiłaby po chińsku.

Quiero ir a un restaurante donde haya  buen vino. Chcę iść do restauracji gdzie jest dobre wino.

Gdy mówimy o kimś lub czymś konkretnym i znanym, używamy trybu oznajmującego:

Nombre + que/donde + indicativo

El chico que sabe tocar el piano. Chłopiec który potrafi grac na gitarze.

Ćwiczenia

Uzupełnij czasowniki z nawiasów wstaw w formie subjuntivo, indicativo lub bezokolicznika:

Es nesesario ……………………. (ahorrar) para el futuro.

Es importante que ………………………. (tú/ahorrar) para el futuro.

Mi hermana ……………………….. (hablar) polaco.

Me ………………………….. (gustar) bailar.

No me gusta el chico que ………………………… (estar llorando).

No me gusta que ……………………………….. (estar llorando) ese chico.

Creo que ……………………………. (tener,ellos) mucho dinero.

Quiero que …………………………………. (bailar,tú).

Es necesario que …………………………….. (leer, ellos).

¿Para qué ………………………………. (querer, usted) el cuchillo? -Para ……………………………. (cortar) las verduras.

¿No es verdad que ………………………………… (tener) una novia?

Os deseo que …………………………. (ser, vosotros) felices.

No es cierto que tus vecinos …………………………………… (ganar) las elecciones.

 Vamos a volver a casa antes de que …………………………………… (venir) tu madre.

¿Qué le …………………… (pasar) a Miguel? –No …………………… (saber,yo), quizás …………………. (tener) problemas.

………………………. (ser) una pena que no …………………………………. (poder, vosotros) ir al cine con nosotros.

Me parece cruel que todavía ……………………………………….. (matar, ellos) los animales.

Busco un lugar donde …………………………………. (poder,yo) descansar.

Creo que no ……………. (ir,él) a venir.

No creo que …………………………. (venir,vosotros).

Que ………………………….. (tener,ustedes) buen viaje.

Espero que tus sobrinos que ………………….. (estar) tan parcos al hablar me ……………………………. (llamar,ellos) y me ………………………………… (explicar,ellos) lo que ………………………. (haber) pasado.

Los enfermos ……………………. (tener) que esperar muchas semanas para una consulta. Eso no ……. (ser) justo.

Odpowiedzi:

Ahorrar; ahorres; habla; gusta; está llorando; esté llorando; tienen; bailes; lean; quiere, cortar; tienes; seais; ganen; venga; pasa, sé, tenga; es, podáis; maten; pueda; va; vengáis; tengan; están, llamen, expliquen, ha pasado; tienen, es.